De juiste plaatsing van kittens

Kittens, kittens en kittens. Er lijkt dit jaar geen einde te komen aan het kittenseizoen. Heel wat mensen worden er verliefd op, maar staan niet altijd stil bij de bijkomende verantwoordelijkheid. Ook worden veel kittens snel gescheiden van de moederpoes en hun nestgenootjes. Terwijl ze hen juist zo hard nodig hebben in de voorbereiding op het ‘kat-zijn’.

Wetgeving in België

De reden dat het kittenseizoen zo groeit, is in de eerste plaats het gevolg van huiskatten die niet gesteriliseerd worden, één of meerdere nestjes krijgen waar niet naar om gekeken wordt en verwilderen. Met die reden is er in België al enkele jaren een sterilisatieproject dat dit katvriendelijk aanpakt door het TNR-systeem (trap-neuter-return). Ook is het sinds 1 april 2018 verplicht om alle katten, geboren na 31 maart 2018, voor 5 maanden oud te steriliseren of castreren om voortplanting tegen te gaan.

Ook een kitten doorgeven wordt alleen aangeraden via een erkend asiel of erkende vereniging. Daarnaast moet je er rekening mee houden dat de katten minimaal 12 weken oud moeten zijn voor ze van eigenaar (of vinder) mogen veranderen. De eigenaar is verantwoordelijk voor de sterilisatie/castratie, chip en registratie vóór de kat vertrekt. Katten (gratis) aanbieden via zoekertjes of facebook mag niet.

Wetgeving in Nederland

In België zijn er, in tegenstelling tot in Nederland, al vergevorderde stappen ondernomen om het aantal zwerfkatten terug te dringen. In NL zijn er alleen wetten over welzijn en mishandeling, maar niet over castratie/sterilisatie. Wel zetten verschillende organisaties TNR projecten op, waarvan Stichting Zwerfkatten Nederland de meest bekende is. Wel is in het Besluit houders van dieren* opgenomen dat kittens vanaf 7 weken gescheiden mogen worden van hun moeder. Dit is geen ideale adviesleeftijd, maar een minimum leeftijd.
*In het Besluit houders van dieren staan de algemene regels voor het houden en verzorgen van alle dieren en specifieke regels voor productiedieren. Het valt onder de Wet dieren en er staan ook regels in over bedrijfsmatige opvang, verkoop en het fokken van huisdieren.

Socialisatie en verrijking

“Wij zorgen wel dat het katje het karakter krijgt dat we willen; we leren het wel”

Niks is minder waar. Net zoals bij de mens wordt het karakter bepaald door genetica, omgevingsfactoren en leerervaringen. Alleen op de laatste twee hebben wij invloed. De eerste socialisatieperiode loopt ongeveer van 3 tot 7 weken, waarin ze zogen en zullen overschakelen op vaste voeding. Mamapoes speelt hier een belangrijke rol in, maar in deze periode maakt de kitten ook kennis met mensen en andere prikkels.

De tweede socialisatieperiode loopt van 8 tot 16 weken, waarin de kittens contact moeten hebben met soortgenootjes. Ravotten, klimmen, rollebollen en samen de wereld ontdekken! Door te spelen leren ze veel van elkaar; zoals het omgaan met frustraties.

De periode waarop we invloed kunnen hebben op het omgaan met prikkels in hun latere leven, hun mentale weerbaarheid, is dus relatief kort. Hoe meer dat ze dat jong hebben kunnen leren, hoe beter ze hier op latere leeftijd mee om kunnen gaan.

Probleemgedrag

Wij mensen doen met veel liefde ons best om de zwerfkittens in leven te houden en uiteindelijk te adopteren. Toch hebben we veel onwetendheid over het onderwerp, ook over het alleen laten opgroeien van een kitten (zonder moederpoes en nestgenootjes).

Deze “solo-kittens” zijn erg sociaal naar mensen, maar leren geen kattentaal. In vergelijking met honden hebben katten een klein repertoire voor de communicatie; in de natuur leefden ze immers vooral solitair. Communicatie op afstand was genoeg. Door kittens vroeg bij hun moeder en soortgenoten weg te halen, nemen we ze ook deze subtiele signalen af en worden ze “sociaal gehandicapt”.  Communicatie met soortgenoten vermoeilijkt en interactie met andere katten vindt minder plaats. Zoals aangegeven zullen kittens tijdens de tweede socialisatieperiode spelenderwijs van elkaar leren. Ze leren niet alleen omgaan met frustratie, maar leren ook hoe ver ze kunnen gaan met bijvoorbeeld bijten. Daarnaast missen ze een speelkameraadje om gekke capriolen mee uit te halen, en om ze de iets meer agressieve aanvallen te laten counteren. Anders zijn bewegende handen, armen en benen een alternatief. Als kitten is dat nog ‘schattig’, maar de kans dat dit uit de hand loopt als een kat ouder wordt, is groot.

Een gouden mandje

Toch zorgen kittens ook voor een heleboel plezier, verrijking voor volwassenen en kinderen. Iedere kitten is anders, en ze groeien uit van hulpeloze kleintjes tot miniatuurtjes van de volwassen kat. Wil je twee kittens in huis? Neem contact op met een erkende vereniging of asiel voor de juiste informatie. Twijfel je of je er klaar voor bent? Probeer het eerst uit als pleeggezin! In het drukke seizoen zijn alle helpende handen welkom om de kittens in een huiselijke omgeving te laten opgroeien. Veel organisaties zorgen voor begeleiding en voorzieningen om de kittens te kunnen helpen. Zo test je of je klaar bent om kittens te adopteren en anders help je ze op weg naar een ander gouden mandje!

Debbie de Rossi – Kattengedragstherapeut
www.kattitude.be